Trappen van de Blandijn

Het Cuba van Gent

De trappen van de Blandijn hebben alles in huis om een populair verzamelpunt te zijn: op de top van ‘monte blandinium’, met zicht op het Sint-Pietersplein, uitgevend op een rustige straat, gelegen tussen studentenrestaurant De Brug en de Overpoortstraat, omgeven door koten en op comfortabele afstand van de binnenstad... Het gebouw is in 1959 gezegend met het grootste auditorium van de universiteit en dat trekt lezingen, debatten én volk aan. Het is niet verwonderlijk dus dat ‘de Blandijn’, ten koste van de ‘oude universiteit’ in de Voldersstraat, het studentikoze middelpunt van de universiteit wordt.

Maar het is niet al peis en vree op de trappen van de Blandijn. Het is ook de deurmat van de faculteit Letteren en Wijsbegeerte, de faculteit die in elke universiteit berucht is om haar maatschappijkritische en geëngageerde studenten. Hier escaleerden talloze betogingen, werd de revolutie uitgeroepen tegen de fascistoïde universiteit en oorlogen uitgevochten met de rijkswacht. De Blandijn werd keer op keer besmeurd, bezet en belegerd. In de jaren 1970 leveren de hevige studentenprotesten de Blandijn de bijnaam ‘het Cuba van Gent’ op. Hoewel de rust sindsdien is teruggekeerd in Gent en de student anno 2010 niet uitblinkt in zijn weerspannig straatprotest, blijven de trappen het jaarlijkse strijdtoneel van de linkse en rechtse studentengroepen. Dat kon rector Van Cauwenberge in 2008 aan den lijve ondervinden...

Herinneringen

Decaan Van Elslander smeekt de belegeraars op 8 maart 1969 de Blandijn geweldloos te verlaten

‘Ik sta hier niet als deken, maar als mens: en ik had me aan dit alles kunnen onttrekken door ontslag te nemen. Maar uit de gesprekken, die ik gehad heb met de studenten, is iets gegroeid, een indruk van vertrouwen is gekomen, -wederzijds, hoop ik,- dat ik niet wil beschamen. Ik ben het misschien niet eens op vele punten, maar ik kan het verlangen naar een betere wereld, een wereld zonder oorlog, zonder armoede, wel volgen.’...’Alsjeblieft, voor jullie eigen welzijn, blijf niet langer. Weggaan is geen nederlaag.’

(Professor Van Elslander, decaan van de bezette faculteit Letteren en Wijsbegeerte, geparafraseerd door studenten)

uit: De Gentse studenten en de repressie van de politie en de professoren, Gent, 1969, p. 26-27.

Studenten doen verslag van de inval van de rijkswacht in de Blandijn in de nacht van 18 op 19 maart 1969

‘Ondanks ons resoluut weigeren te vertrekken, veroorzaakte de patetische oproep van Van Elslander paniek. Maar iedereen ziet snel in dat het – bij een mogelijke inval van de rijkswacht – veel beter is kalm en solidair te blijven. Na een korte discussie wordt er gitaar gespeeld, gezongen, en hoe langer hoe meer studenten stroomden het auditorium binnen.

...Om twee uur valt de rijkswacht binnen. Wie zich nog op de gangen bevindt, vlucht het auditorium binnen. Het auditorium wordt omsingeld en aan alle ingangen verschijnen rijkswachters in gevechtskledij, gehelmd, met matrak en zaklamp. De rijkswacht, die meenden een vijftigtal studenten gemakkelijk uit het gebouw te kunnen knuppelen, staat totaal verrast tegenover de aanwezigheid van zowat zeshonderd mensen. Een half uur lang diskussiëren we omtrent de ontruimingsprocedure. (cfr. controle van passen maar geen gerechtelijke vervolging) ... Tenslotte stemmen we ermee in en bij groepjes van tien het auditorium te verlaten en alleen maar de passen te laten kontroleren. (sic) Tijdens de ontruiming wordt voortdurend gezongen en gitaar gespeeld. De stemming blijft erin, ook als het auditorium bijna ontruimd is. Toen immers konden we nog niet weten dat we even later, net als onze kameraden en tegen de afspraak in, naar de rijkswachtkazerne zouden gebracht worden.’

uit: De Gentse studenten en de repressie van de politie en de professoren, Gent, 1969, p. 27-28.

Studenten hinderen de brandweer in 1979

‘De studentenactie tegen het inschrijvingsgeld van 10.000 fr. gaf op 6 april 1979 aanleiding tot volgend barricadegevecht op het hoogste punt van de Sint-Kwintensberg: “Een grote brandstapel gaf fel oplaaiende vlammen. Er werd aangevallen met 2 lijnen van 45mm. Op dat ogenblik verhinderde een regen van stenen vanuit de huizen van de St.Kwintensberg onze aktie. Daarom werden 2 aanvallende lijnen van 45mm aangebracht om de ‘aanvallers’ het steenwerpen te verhinderen. Toen de brandhaard dan weer kon aangevallen worden, kwam een nieuwe regen van stenen vanop het platform van het universitair gebouw Blandijnberg en vanuit de St.-Amandsstraat dit alweer verhinderen. Dit werd opgevangen door met de monitorenlans op de uitgeschoven ladder de steenwerpers even tot bedaren te brengen. Het was slechts aldus, en met uiterste moeite, dat de brandhaard kon bemeesterd worden.”

(Verslag van de brandweer over studentenrevolte van 29 april 1979)

uit: Beatrix Baillieul, Frieda Van Tyghem en Geert Van Doorne, De Gentse brandweer: 100 jaar in de Academiestraat, Gent, 1993, p. 125.